Cyfrowa zgoda na przetwarzanie danych

Obecnie najczęściej zgoda jest wyrażana elektronicznie. Kiedy kupujemy coś w sklepie internetowym, zakładamy konto lojalnościowe, wypełniamy ankietę.

Zaznaczamy, że zgadzamy się na to, aby nasze dane, tj. podane imię, czy nazwisko, adres mailowy były przetwarzane przez konkretnyy podmiot.

Czy taka wersja elektroniczna jest wystarczająca w każdej sytuacji? No właśnie nie zawsze.

Wyrażenie zgody cyfrowej, czyli przez internet, wzbudza wiele emocji. Dlatego w dzisiejszym wpisie chce zwrócić twoją uwagę na kilka kwestii, istotnych dla tego rodzaju zgód.

Oświadczenie woli

Zacznę od tego, że wyrażenie zgody na przetwarzanie danych krzyżuje w sobie regulacje dwóch ustaw, a mianowicie: ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawę o świadczenie usług drogą elektroniczną.

Dla danych zwykłych ustawa o ochronie danych (dalej: uodo) nie wprowadza żadnych szczególnych form, ograniczając się jedynie do regulacji, że zgoda ma być wyraźna, co w praktyce oznacza, że nie może być dorozumiana i ma być udzielona w warunkach swobody.

Przenosząc to na praktykę sklepów internetowych. Wyrażenie zgody na wysyłkę ofert handlowych nie może być warunkiem zakupu, czyli: Jak się nie zgodzisz, to u nas nie kupisz.

Musi to być także zgoda wyraźna, czyli klient musi wiedzieć, że zakreśla ten konkretny krzyżyk, składa to konkretne oświadczenie i wie jakie są tego konsekwencje.

Piszę tak dlatego, że niekiedy prowadzący sklep online mają pomysły uznawać, że jeśli klient nacisnął przycisk KUP TERAZ (w procedurze zakupu danego produktu), to oznacza równocześnie, że się zgodził na przetwarzania danych.

Nic bardziej mylnego.

Jeśli klient naciska przycisk KUP TERAZ to oznacza on dokładnie to, że kupuje teraz dany produkt Natomiast nie oznacza, że wyraża zgodę na gromadzenie jego danych, wysyłania newslettera, czy ofert handlowych.

Dlatego ustawa o ochronie danych wymaga, aby to była zgoda wyraźna, a nie domyślna.

W razie wątpliwości to na administratorze danych ciąży obowiązek (zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego) udowodnienia, że taką zgodę posiada.

Zgodna w przypadku danych wrażliwych

W przypadku danych wrażliwych, tj. stan zdrowia, przekonania polityczne, seksualne (szczegółowy wykaz w ustawie), już nie wystarcza zgoda w formie elektronicznej.

Tutaj uodo wprowadza konieczność uzyskania zgody pisemnej (na równi ze zgodą pisemną będzie uznawana zgoda z podpisem elektronicznym).

Wady prawne zgody wyrażonej online

Kodeks cywilny wymienia wady oświadczenia woli, które mogą mieć istotne znaczenia dla skutecznego złożenia takiego oświadczenia. Są to:

• stan wyłączający świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli
• pozorność oświadczenia woli
• błąd co do treści czynności prawnej
• złożenie oświadczenie pod wpływem pdostępu
• złożenie oświadczenia pod wpływem groźby

Wydaje się, że w przypadku składania oświadczenia przez internet najczęstszą wada będzie błąd lub podstęp.